.
ORUÇ & SAĞLIK
Oruç tutacaklar için son yeme içme saati olan İmsak ile orucun bitişi olan İftar arasında aç ve susuz kalınan süre bu yaz 17 saati geçmektedir. Bu süre içinde solunumla, ciltten buharlaşma yoluyla, ter ve atılım yoluyla kaybedilen sıvılar yaklaşık 2.5-3 litreyi bulmaktadır. Bu sıvı kaybı kanın yoğunlaşmasına neden olmakta, kullanılmakta olan ilaçların böbrek ve karaciğerden atılımlarını etkilemek yoluyla kan seviyelerini değiştirmektedirler.
Vücuttaki sıvının azalması sonucu dehidratasyon denilen susuz kalma durumu gelişmekte ve kan basıncı düşmektedir. Sıcak havalarda vücudun ısı ayarlamasında savunma mekanizması olarak devreye giren derimizdeki damarların genişlemesi sonucu kan basıncı daha da düşebilmektedir. Hele birde sonu “tik” ya da “plus” ile biten ya da “co” ile başlayan idrar söktürücülü tansiyon ilaçları ile kalp yetmezliği nedeniyle idrar söktürücü ilaç kullananların oruç tutmaları hipotansiyon sonucu bayılmalara, vücuttaki sıvının ileri derecede azalması sonucu akut böbrek yetmezliklerine neden olabilmektedir.
Diabetiklerde ise uzun süre aç kalınca kan şekeri düşme komaları görülebileceği gibi iftar ve sahurda fazla yenildiğinde de kan şekeri yükselme komaları olabilmektedir.
Doktoru tarafından oruç tutmasında sağlık yönünden engeli olmadığı düşünülen hipertansiyon, koroner arter hastalığı, diabeti olanlarda ilaç dozlarının ve alış saatlerinin yeniden düzenlenmesi gerekmektedir.
2- Sahurda süt, ayran, yoğurt, yumurta, tuzsuz peynir gibi protein ve kalsiyumdan zengin gıdalar ile taze sıkılmış meyve/sebze suyu, hurma, ceviz, fındık, badem tüketmeli ,kuru bakliyat, kepekli tahıl, sebze gibi lifli besinler yemeli, yağlı ve tuzlu gıda tüketmemeliyiz.
3- İftar yemeğine küçük porsiyonlarla başlamalı, yavaş yiyerek, güzel çiğnemeli, haşlama, fırın, buharda pişirilen gıdaları tercih etmeli, pirinç, makarna, beyaz ekmek gibi glisemik endeksi yüksek gıdalar ile kızartma ve mangalda pişirilenlerden uzak durmalıyız.
4- İftardan sonra içilen vücuttan sıvı atılımını artıran çay ve kahve yerine ıhlamur, kuşburnu gibi bitki çaylarını tercih etmeliyiz.
5- Şerbetli tatlılar yerine, sütlü tatlıları tercih etmeliyiz.
6- Oruç tutulmasa bile yazın güneşte ve sıcak ortamlarda fazla kalmamalı, kaybettiğimiz sıvıları yerine koymalı, kaplıca ve sıcak banyolardan uzak durmalıyız.
KİMLER ORUÇ TUTMAMALI: SON 6 AYDA KALP KRİZİ GEÇİRENLER, KALP AMELİYATI OLANLAR, CİDDİ KAPAK HASTALIĞI/RİTİM BOZUKLUĞU, KARACİĞER VEYA BÖBREK HASTALIĞI OLANLAR, HAMİLELER, EMZİREN ANNELER, GELİŞME ÇAĞINDAKİ ÇOCUKLAR, AKLİ DENGE VE RUH SAĞLIĞI SORUNU OLANLAR, ATEŞLİ HASTALIĞI OLANLAR, AŞIRI SICAKTA ÇALIŞANLAR, YAŞI İLERİ OLANLAR...
Vücuttaki sıvının azalması sonucu dehidratasyon denilen susuz kalma durumu gelişmekte ve kan basıncı düşmektedir. Sıcak havalarda vücudun ısı ayarlamasında savunma mekanizması olarak devreye giren derimizdeki damarların genişlemesi sonucu kan basıncı daha da düşebilmektedir. Hele birde sonu “tik” ya da “plus” ile biten ya da “co” ile başlayan idrar söktürücülü tansiyon ilaçları ile kalp yetmezliği nedeniyle idrar söktürücü ilaç kullananların oruç tutmaları hipotansiyon sonucu bayılmalara, vücuttaki sıvının ileri derecede azalması sonucu akut böbrek yetmezliklerine neden olabilmektedir.
Diabetiklerde ise uzun süre aç kalınca kan şekeri düşme komaları görülebileceği gibi iftar ve sahurda fazla yenildiğinde de kan şekeri yükselme komaları olabilmektedir.
Doktoru tarafından oruç tutmasında sağlık yönünden engeli olmadığı düşünülen hipertansiyon, koroner arter hastalığı, diabeti olanlarda ilaç dozlarının ve alış saatlerinin yeniden düzenlenmesi gerekmektedir.
NELERE DİKKAT ETMELİYİZ:
1- Sahura mutlaka kalkmalıyız.2- Sahurda süt, ayran, yoğurt, yumurta, tuzsuz peynir gibi protein ve kalsiyumdan zengin gıdalar ile taze sıkılmış meyve/sebze suyu, hurma, ceviz, fındık, badem tüketmeli ,kuru bakliyat, kepekli tahıl, sebze gibi lifli besinler yemeli, yağlı ve tuzlu gıda tüketmemeliyiz.
3- İftar yemeğine küçük porsiyonlarla başlamalı, yavaş yiyerek, güzel çiğnemeli, haşlama, fırın, buharda pişirilen gıdaları tercih etmeli, pirinç, makarna, beyaz ekmek gibi glisemik endeksi yüksek gıdalar ile kızartma ve mangalda pişirilenlerden uzak durmalıyız.
4- İftardan sonra içilen vücuttan sıvı atılımını artıran çay ve kahve yerine ıhlamur, kuşburnu gibi bitki çaylarını tercih etmeliyiz.
5- Şerbetli tatlılar yerine, sütlü tatlıları tercih etmeliyiz.
6- Oruç tutulmasa bile yazın güneşte ve sıcak ortamlarda fazla kalmamalı, kaybettiğimiz sıvıları yerine koymalı, kaplıca ve sıcak banyolardan uzak durmalıyız.
KİMLER ORUÇ TUTMAMALI: SON 6 AYDA KALP KRİZİ GEÇİRENLER, KALP AMELİYATI OLANLAR, CİDDİ KAPAK HASTALIĞI/RİTİM BOZUKLUĞU, KARACİĞER VEYA BÖBREK HASTALIĞI OLANLAR, HAMİLELER, EMZİREN ANNELER, GELİŞME ÇAĞINDAKİ ÇOCUKLAR, AKLİ DENGE VE RUH SAĞLIĞI SORUNU OLANLAR, ATEŞLİ HASTALIĞI OLANLAR, AŞIRI SICAKTA ÇALIŞANLAR, YAŞI İLERİ OLANLAR...
Semavi dinlerin dışındaki dinlerde de zorunlu kılınan orucun sağlıklı kişiler için iyi kolesterolü yükseltip, kötü kolesterolü düşürerek pıhtılaşma olaylarını azaltmak suretiyle koroner kalp hastalıklarından koruyucu özelliği bilinen bir gerçektir.
“ İNANÇ YÖNÜYLE DE, SAĞLIK YÖNÜYLE DE RAMAZAN'IN, ORUÇ TUTAN, TUTMAYAN, TUTAMAYAN HERKESE HAYIR VE SAĞLIK GETİRMESİNİ DİLERİM...”
Kardiyoloji Uzmanı
Dr.Mustafa TAHTASIZ
Dr.Mustafa TAHTASIZ